نیشابور و پایگاه علمی آن از منظر یاقوت حموی مطالعه موردی سده های چهارم تا ششم هجری

نویسندگان

شهلا بختیاری

چکیده

نیشابور از شهرهای شرق اسلامی است که در دوره هایی از تاریخ اسلامی  در علوم و توسعه آن جایگاهی ممتاز داشت. توجه علمای بزرگ به این شهر و حتی اقامت در آن، نیشابور را به یکی از مهم ترین مراکز علمی آن دوران تبدیل کرد. موقعیت ممتاز نیشابور، جغرافی نویسانی چون یاقوت حموی را به ارائه گزارشی در خور از این شهر وا داشته است.  یاقوت حموی تاریخ و تحولات این شهر را در کتاب معجم البلدان و شرح حال علما، متفکران و ادبای این دیار را در معجم الادباء آورده است. این امر سبب شده است که یکی از غنی ترین گزارش ها درباره نیشابور فراهم شود. حضور اندیشمندان و صاحب نظران در سده های چهارم به بعد به رونق علمی آن شهر افزود و اوج  آن تا پیش از حمله مغول زمینه رشد و تعالی را برای آنان  فراهم آورد. بررسی وضعیت شهر نیشابور در سده های فوق و یافتن علل و چگونگی تحولات علمی آن با اتکا به نوشته های یاقوت حموی از اهداف این مقاله است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پانزده مدرسۀ ناشناخته درخراسان (سده های چهارم تا ششم هجری)

ضرورت فراگیری اسلام توسّط تازه مسلمانان ایرانی منجر به پیدایش نهادهاییآموزشی مانند مسجد، کُتّاب و مدرسه گردید. نخستین مدارس شناخته شده درشهرهای خراسان و ماوراءالنهر که در فاصلۀ سده های چهارم تا ششم هجری پیوستگی« مدرسه » فرهنگی غیر قابل انکاری با هم داشتند، پدید آمدند. با توجّه به اهمیّتبه عنوان کانون آموزش عالی در تمدن اسلامی، تحقیقات متعدّدی پیرامون آن صورتگرفته است. گرچه در این آثار بسیاری از مدارس...

متن کامل

پانزده مدرسۀ ناشناخته درخراسان (سده های چهارم تا ششم هجری)

ضرورت فراگیری اسلام توسّط تازه مسلمانان ایرانی منجر به پیدایش نهادهاییآموزشی مانند مسجد، کُتّاب و مدرسه گردید. نخستین مدارس شناخته شده درشهرهای خراسان و ماوراءالنهر که در فاصلۀ سده های چهارم تا ششم هجری پیوستگی« مدرسه » فرهنگی غیر قابل انکاری با هم داشتند، پدید آمدند. با توجّه به اهمیّتبه عنوان کانون آموزش عالی در تمدن اسلامی، تحقیقات متعدّدی پیرامون آن صورتگرفته است. گرچه در این آثار بسیاری از مدارس...

متن کامل

ادبیات منظوم عربی در اصفهان از سده ی چهارم تا ششم هجری

اصفهان نامی آشنا در تاریخ و فرهنگ و ادبیات عربی است زیرا بزرگان و نامورانبسیاری که از آنان، کتاب ها و آثار پربها و ارزشمند باقی مانده منسوب به این شهر می باشندالبته برخی از این بزرگان منسوب به اصفهان اگرچه در خاندان اصفهانی پای به عرصه وجودنهاده اند اما در این شهر نزیسته اند .زبان و ادبیات عربی در اصفهان از قرن چهارم هجری شکل می گیرد و در قرون پنجم وششم به اوج خود می رسد به طوری که در سده 4 ق، ...

متن کامل

وصف طبیعت در اشعار اصفهانیان عربی سرای سده چهارم تا ششم هجری

اصفهان نامی آشنا در تاریخ و فرهنگ و ادبیات عربی است زیرا بزرگان و نام آوران بسیاری که از آنان، کتابها و آثار پر بها و ارزشمند باقی مانده منسوب به این شهر می باشند. زبان و ادبیات عربی در این خطه از قرن چهارم هجری شکل می گیرد و و در سده های پنجم و ششم به اوج خود می رسد به طوری که در سده چهارم هجری، اصفهان، بعداد ثانی لقب یافت. اصفهان سرزمین طبیعت زیبا و سر سبز و حاصلخیزی است که خداوند انواع مواهب...

متن کامل

ادبیات منظوم عربی در اصفهان از سده ی چهارم تا ششم هجری

اصفهان نامی آشنا در تاریخ و فرهنگ و ادبیات عربی است زیرا بزرگان و نامورانبسیاری که از آنان، کتاب ها و آثار پربها و ارزشمند باقی مانده منسوب به این شهر می باشندالبته برخی از این بزرگان منسوب به اصفهان اگرچه در خاندان اصفهانی پای به عرصه وجودنهاده اند اما در این شهر نزیسته اند .زبان و ادبیات عربی در اصفهان از قرن چهارم هجری شکل می گیرد و در قرون پنجم وششم به اوج خود می رسد به طوری که در سده 4 ق، ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام

ناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN 2008-6431

دوره 8

شماره شماره 3 - پاییز 86 - مسلسل 31 2007

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023